Gezondheidszorg in de heilstaat van de NDP

23 maart 2020, leestijd 4 minuten

Het Surinaamse volk zucht onder de rampspoed van de NDP-coalitie. In de eerste maanden van 2020 hield de door de regering ‘gelegitimeerde’ diefstal van 200 miljoen Amerikaanse dollar uit de kasreserves van de banken iedereen bezig. Terwijl het spaargeld van het volk gestolen is en de onderhandelingen met de dieven over de terugbetaling stagneren, wordt het land overvallen met gelegenheidswetgeving om de koers van de Surinaamse dollar bij wet te regelen. Volgens communistische dictatuur worden de vrije markt en de ondernemers geschoffeerd. Het politbureau van de NDP wil Stasi-achtige toezichts- en controlepraktijken in het leven roepen om de vrije val van de Surinaamse dollar tegen te gaan. Door al deze turbulente ontwikkelingen zou nieuwe wetgeving over de gezondheidszorg aan de aandacht kunnen ontsnappen. Dat wordt met dit artikel voorkomen.

Het coronavirus heeft het openbare leven over de hele wereld vrijwel stilgelegd. Ook Suriname is in rep en roer vanwege een aantal met COVID-19 geïnfecteerde burgers. Er wordt een zwaar beroep gedaan op medici en zorgpersoneel om mensen die getroffen zijn door het virus te behandelen. De ziekenhuizen en zorginstellingen staan dag en nacht ter beschikking van de slachtoffers van deze pandemie. En wat doet de NDP-coalitie? Die steekt de hardwerkende medici en verplegenden een vlijmscherp scalpel in de rug met nieuwe wetgeving. Een vijftal NDP-leden van De Nationale Assemblée, waaronder de voorzitter, heeft op 12 maart 2020 twee lijvige wetsvoorstellen ingediend waarvan de korte titels luiden Raamwet Volksgezondheid en Wet Financiering Individuele Gezondheidszorg.

In de Raamwet Volksgezondheid is bepaald dat de financiering van de individuele gezondheidszorg zal worden geregeld in de Wet Financiering Individuele Gezondheidszorg. De minister belast met de zorg voor de volksgezondheid, is verantwoordelijk voor het beleid voor de openbare en de individuele gezondheidszorg. In de wet worden de met de uitvoering van het beleid belaste instellingen opgesomd onder vermelding van de taken en werkzaamheden. De Raad voor de Financiering Gezondheidzorg adviseert de minister over de financiën en de maximumtarieven, doet voorstellen voor budgetten en bepaalt de financiële ruimte voor loonontwikkeling. De minister bepaalt de maximumlonen en de maximumtarieven in de sector. 

Het Staatsziekenfonds (SZF) komt centraal te staan in wat men noemt een ‘single payer system’: de financiering van de kosten voor individuele zorgverlening verloopt via het SZF en alle betalingen aan zorginstellingen en zorgverleners voor verleende individuele gezondheidszorg worden gedaan via het SZF. Het Bureau Voorzieningenpakket beoordeelt ‘cyclisch en integraal’ het voorzieningenpakket, met inbegrip van de financiële en budgettaire gevolgen. De Autoriteit Gezondheidszorg ziet er als onafhankelijke toezichthouder op toe dat het SZF, zorginstellingen, zorgverleners, en andere partijen zich aan de regels houden. De autoriteit kan besluiten om financieel- of doelmatigheidsonderzoek te doen bij deze organisaties.

De nieuwe wet verplicht iedere zorginstelling, zorgverlener en gezondheidswerker tot zorgverlening. Alle artsen, medisch specialisten, paramedici, overige zorgverleners en gezondheidswerkers komen in loondienst van de ziekenhuizen en de zorginstellingen. De overheid bepaalt de arbeidsvoorwaarden, waaronder de basislonen en richtsalarissen. De minister bepaalt voor een kalenderjaar het minimum en het maximum aantal artsen en medisch specialisten voor de verschillende onderdelen van de gezondheidszorg. Zorginstellingen moeten zich aan een veelheid van regels houden. Wanneer de minister van oordeel is dat dit niet of onvoldoende gebeurt, kan hij een schriftelijke aanwijzing geven of boetes opleggen tot één miljoen Surinaamse dollar. Een bezwaar hiertegen kan alleen worden ingediend bij de minister.

In de Wet Financiering Individuele Gezondheidszorg is de rol van het SZF vastgelegd en de zorg die wordt geboden. De vergoedingen en tarifering in verband met de zorgverlening geschieden uitsluitend op grond van overeenkomsten tussen het SZF, de zorginstellingen en zorgverleners en op basis van behandel- en preventiepakketten. Het SZF wordt de centrale instantie belast met de uitvoering van het financieringsstelsel van de individuele gezondheidszorg en de vergoeding van kosten van medische behandelingen. De directeur van het SZF en de directeur van het Bureau Basiszorg kunnen een bestuurlijke boete opleggen van maximaal tienduizend Surinaamse dollar. Ook binnen deze wet kan alleen bezwaar worden gemaakt bij de instantie die de boete oplegt. Beroep is alleen mogelijk bij de minister of de president.

Door een veelheid aan onderwerpen in deze mate van detail wettelijk vast te leggen wordt het stelsel inflexibel en in te grote mate door de overheid gereguleerd. Het aantal en de samenstelling van raden, bureaus , autoriteiten en instituten reflecteert een logge bureaucratie met volop ruimte voor nepotistische benoemingen. Alle artsen komen, vanwege de overgangstermijn, over uiterlijk twee jaar in dienst van de ziekenhuizen en zorginstellingen. De salarissen en eventuele verhogingen daarvan worden gedicteerd door de overheid. De vrije marktwerking is nihil. De indieners van het wetsvoorstel stellen onomwonden dat voor marktwerking binnen de nationale gezondheidszorg niet is gekozen omdat marktwerking er uiteindelijk toe leidt dat van het verlenen van zorg een verdienmodel wordt gemaakt, waarbij het recht op goede en betaalbare zorg niet meer voorop staat. De wet verplicht iedere zorginstelling, zorgverlener en gezondheidswerker tot zorgverlening, zonder dat duidelijk is of daar een adequate vergoeding tegenover staat.

Het SZF, dat nu al niet in staat is om de enorme achterstanden in betalingen aan de ziekenhuizen en zorginstellingen in te lopen, wordt de spil in het web voor de financiële afwikkeling. Het is nauwelijks voor te stellen dat het SZF, met de huidige chaos in de bedrijfsvoering, hiertoe in staat is. De wetten maken het mogelijk om hoge boetes, tot één miljoen SRD, op te leggen. Er kan bezwaar worden gemaakt bij de instantie die de boete oplegt. Hoger beroep is alleen mogelijk bij de minister of de president. Geheel in lijn met het gedachtengoed van de NDP wordt de rechterlijke macht buiten spel gezet en zijn de rechters in de wetsvoorstellen ‘opgesodemieterd’. Hiermee wordt de trias politica met voeten getreden. 

Wanneer deze wetten wordt aangenomen zal dit leiden tot een enorme uitstroom van mensen uit de Surinaamse medische sector. Dit mag in deze tijd van de coronacrisis niet aan de aandacht van het Surinaamse volk ontsnappen. De motivatie om te werken aan de gezondheid van het Surinaamse volk weegt onder de nieuwe wetgeving niet langer op tegen de nadelen en onzekerheden die er tegenover staan. Gekwalificeerde artsen, verpleegkundigen en ander personeel zullen naar het buitenland vertrekken of in een andere sector gaan werken waardoor de continuïteit van de gezondheidszorg in Suriname zal worden bedreigd. Misschien onderschat ik de coalitie en wordt binnenkort een wetsvoorstel ingediend waarmee het personeel uit de sector het land niet mag verlaten en verplicht wordt om in de sector werkzaam te blijven. Het zou natuurlijk beter zijn om de hiervoor beschreven wetsvoorstellen over de gezondheidszorg af te wijzen en in overleg met belanghebbenden te komen tot deugdelijke wetgeving.

Gepubliceerd in De West